Sport – skolioz davosi.
Sport – skolioz davosi.Mutaxassislarning ta`kidlashicha, bolalar o`rtasida uchrab turadigan shunday xastaliklar borki, ularni davolash uchun faqat sport bilan shug’ullanish tavsiya etiladi. Skolioz –ana shunday xastaliklardan biri.
Skolioz odamning umurtqa pog’onasi faoliyati va rivojlanishi bilan bog’liq. Insonning umurtqa pog’onasi gavdaning muvozanatini ushlab turuvchi muhim ustundir. Skolioz xastaligi tufayli esa umurtqa pog’onasi mo`rtlashib, qiyshaya boshlaydi. Shu bois umurtqa pog’onasi ayni rivojlanish pallasida bo`lgan bolalarni ushbu kasallikdan asrash, profilaktika qilish, o`z vaqtida davolash muxim axamiyatga ega.
Umurtqa pog’onasining qiyshayishi oqibatida yurak, o`pka kabi ichki a`zolar faoliyatiga jiddiy tahdid tug’iladi. Bunday kasallikka chalingan bola o`sibrivojlanishdan ortda qoladi. Agar kasallikning birinchi bosqichlaridayoqsuzish, turli jismoniy mashqlar, badantarbiya mashg’ulotlariga jalb etilsa, ularning kun tartibi ortopedik rejimga va sog’lom turmush tarzi talablariga mos tashkil etilsa, bolaning mushak va pay tizimi yaxshi rivojlanadi. Bunday mashg’ulotlar bajarilayotgan paytda umurtqa kuch-quvvat oladi. Bu bemorni sog’lomlashtirish va nogironlikning oldini olishda muhim omil bo`ladi. Sport – skolioz davosi.
Taxta to`shakka muhtoj dard
Mening farzandimga skolioz deb tashhis qo`yishdi. eshitishimcha, bu kasallikni davolash juda qiyin ekan. Farzandimning gavdasi bir umrga qiyshayib qolmaydimi? Bu kasallikni qanday davolash mumkin?
Skolioz – umurtqa pog’onasining yon tomonlarga qiyshayishi bilan kechuvchi kasallik bo`lib, odatda tug’ma yoxud hayot jarayonida orttiriladi. Hayotda orttirilgan skolioz bolalikdagi raxit, bel mushaklari paralichi va turli shikastlar natijasi o`laroq yuzaga keladi. Bu dard bir yoshdan o`n olti yoshgacha bo`lgan bolalar orasida ko`proq uchrashi kuzatiladi. Sport – skolioz davosi.
Kasallikning uch bosqichi tafovut qilinadi:
- bosqich – uncha rivojlanmagan darajadagi to`g’rilanadigan qiyshayish;
- bosqich – qiyshayish ancha sezilarli darajada bo`lib, tortilish mashqlari va uslublari yordamida to`g’rilanadi;
- bosqich – kuchli qiyshayish hatto qovurg’alarni ham o`z komiga olib, nafas olish jarayoniga ham salbiy ta`sir ko`rsatadi.
Gap shundaki, skoliozning og’ir bosqichlarini to`la davolash mumkin bo`lmasada, uning asoratlariga barham berish mumkin. YA`ni qiyshaygan umurtqa pog’onasining shakli nisbiy to`g’rilanadi. Kasallikning birinchi bosqichida skolioz dardi aniqlangan zahotiyoq konservativ davo tayin etiladi. Bu davo gimnastikasi, massaj, gavdani to`g’rilovchi tadbirlar, suzish kabilarni o`z ichiga oladi. 2 bosqichning boshlanishida ham shu davolardan samara olish mumkin. 3 bosqichda jarrohlik davosi, to`g’rilovchi korsetlar va sanator – kurort davolanish kabilar buyuriladi. To`g’rilovchi operatsiya implantatlanuvchi konstruktsiya yordamida bajariladi. Operatsiyani har qanday yoshda o`tkazish mumkin, ammo muolaja qancha erta boshlansa, shuncha samaraliroq bo`ladi. Operatsiya 13-15 yoshda, hech bo`lmaganda 20 yoshgacha o`tkazilishi kerak.
Kasallikning 1-2 bosqichlarida tashhisga qarab davolovchi shifokordan mushaklarning ayrim guruhlarini mustahkamlovchi maxsus mashqlar yig’indisini o`rganib bajarish qo`l keladi. Bu mashqlar umurtqa pog’onasini kerakli holatga keltirishga yordam beradi. Davolashning maqsadi kasallikning rivojlanishiga yo`l qo`ymay, eng bo`lmaganda engil bosqichda ushlab turishga qaratiladi. Skolioz o`sish bilan bog’liq kasallik bo`lib, ilk alomatlari 7-8 yoshda paydo bo`ladi. Skolioz yangi tug’ilgan chaqaloqlarda ham bo`lishi mumkin, lekin ko`pincha otaonalar buni payqashmaydi.
Bolalarni davolaganda hammasi yaxshi ketayotganga o`xshaydi, biroq bemor 12 yoshga etganda bola shakllanib, suyaklar tez o`sib, ahvol yomonlashadi, kasallik kuchayadi. Bunda davolash samarasiz bo`lib ko`rinadi, lekin aslida bunday emas. Davolovchi shifokor o`z vaqtida bu holatni aniqlab darhol mutaxassis shifokorga yo`llanma berib kerakli chora tadbirlar, operatsiya muolajalarini qo`llash va nazorat qilish uchun yuborishi shart. Ba`zida otaonalarning shifokorga ishonmasligi tufayli yoki kasalllik o`zi o`tib ketadi deb kutganligi sababli bemorning umumiy holati yomonlashadi. Ko`pincha vaziyat murakkablashgandan so`ng (taxminan 16-17 yoshlarda) bir emas ikki bosqichli operatsiya qilishga to`g’ri keladi. Bu vaqtda esa operatsiya ancha kechikkan bo`ladi. Ya`ni shu operatsiya bir-ikki yil muqaddam qilinsa, natijasi yanada yaxshiroq bo`lardi.
Kasallikning oldini olish:
Maktab yoshidagi bolalarda kasallikning dastlabki alomatlarini barvaqtroq aniqlash, partada to`g’ri o`tirishga odatlantirish, qo`lda olib yuriladigan portfellar o`rniga jilt – papkani elkaga osib yurish kabilar profilaktik tadbirlar sirasidandir.
Yuqoridagilarga qo`shimcha tarzda to`shak qattiqroq bo`lishi kerakligiga ahamiyat berish lozim. Qo`lda tortilish mashqlarini shifokor nazorati ostida bajargan ma`qul. Shuningdek, bu xastalikda suzish ham juda foydalidir.
