Sportning ayrim turlari bo`yicha o`tkaziladigan mashgulotlarga g’o`yiladigan gigienik talablar.
Sportning ayrim turlari bo`yicha o`tkaziladigan mashgulotlarga g’o`yiladigan gigienik talablar. Yosh xususiyatini xisobga olish birinchi darajali gigienik ahamiyatga ega. Xar bir yoshdagi odamning o`ziga xos ma’lum funktsional imkoniyatlari bo`ladi. Bu imkoniyatlar sportning ma’lum turini va yo`l qo`ysa bo`ladigan jismoniy yuklamani tanlashni ta’minlaydi. Bunda iloji boricha shu yoshdagi odam uchun sog’lomlashtirish natijalarini oshirishni ko`zda tutish kerak. Gimnastik mashklar ko`prok tezlik-kuch talab qiladigan mashklardan iborat bo`ladi. Ular, asosan, skelet muskullariga, suyak-bo`g’im tizimiga, periferik qon aylanishiga ta’sir ko`rsatadi; muskul kiskarishlari neyroendokrin tizimga, ichki a’zolarga (muskul-visseral reflekslar orqali) reflektiv tonusni oshiruvchi ta’sir ko`rsatadi. Gimnastik mashklar ayrim muskul guruxlariga ko`rsatiladigan ta’sirni tegishli tomonga yo`llash imkonini beradi. Bu esa xar xil sport turlari uchun muskul profilini talab etilgan darajada shakllantirishni boshqarib borish, o`sishdan orqada qolayotgan muskul gruppalarini kuchaytirib, lozim darajaga etkazish, muskullarning korset-tayanch funktsiyasini yaxshilash imkonini ham beradi.
Boks bilan shug’ullanuvchi bolalar uchun zarb urilgan vaqtda jaroxatlanishdan saqlaydigan maxsus o`quv qo`l qoplari kiyib mashq qilish taklif etilgan. Zarba urilgan vaqtda boshning tez-tez jaroxatlanishi, ayniqsa, noqulay vaqtida sodir bo`ladigan jaroxatlar nerv tizimining axvoliga salbiy ta’sir ko`rsatadi. Shuning uchun yuqorida taklif etilgan maxsus o`quv qo`lqoplaridan foydalanishni shart qilib qo`yish shug’ullanuvchilar salomatligini saqlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Barmoqlar jaroxatini profilaktika qilish uchun ularni maxsus bint bilan o`rab chiqish tadbiri qo`llaniladi. Lab va tishlarni ximoya qilish uchun bokschilar yumshoq rezinadan tayyorlangan maxsus tish qolip (kapa) lardan foydalanadilar. Kapani yaxshilab chayib tashlab undan keyin ishlatish kerak, uni vaqti-vaqti bilan suvda qaynatib olish lozim.
Xar qanday trenirovka mashg’ulotlarining rejasi trenirovkaning qaysi davrida bo`lmasin, yuqorida ko`rsatib o`tilgan gigienik printsiplar asosida tuzilishi kerak. Trenirovka shunday tuzilgan bo`lishi kerakki, bunda organizmga ko`p og’irlik tushmasligi, kuchsizlanib qolish, shikastlanish xavfi bo`lmasligi kerak. Sportning ayrim turlari bo`yicha o`tkaziladigan mashgulotlarga g’o`yiladigan gigienik talablar.
Gigiena fannining boshqa aniq fanlar bilan uzviy aloqasi
«Gigiena » fani boshqa ijtimoiy va aniq fanlar bilan uzviy aloqada o`qitiladi. Ular jumlasiga fizika, ximiya, matematika, fiziologiya, jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi, engil atletika, sport metrologiyasi, sport o`yinlari hamda iqtisod fanlari kiradi.
