Qariganda ham qaddim raso bo`lsin desangiz…
Qariganda ham qaddim raso bo`lsin desangiz… Umurtqani qarib-qartayib qolgunga qadar sog’lom saqlashni kim ham xohlamaydi deysiz! Buning uchun nima qilish kerak?
- Gavdangizni doimo nazorat qiling, ish o`rningizni to`g’ri tashkillashtiring. Ishxonadagi o`rindig’ingiz qattiq va qulay bo`lishi kerak. Boshtiragichi bo`lsa, yanayam yaxshi: bosh va bo`yningiz vaqti-vaqti bilan dam oladi.
- Organizmga umurtqa va nerv tizimi uchun zarur bo`lgan oqsil, kal’tsiy, fosfor, mikroelement va vitaminlarlarning etarlicha tushishini ta`minlang. Buning uchun ham sifatli, ham xilma-xil ovqatlanish kerak: yog’siz baliq va sut mahsulotlari. Qattiq parhezlarga ruju qo`yish kerak emas.
- Polgacha egilib, qisirlaguncha burilib umurtqa va bo`g’imlaringizni zo`riqtirmang. Haddan tashqari ko`p qayrilish yaxshilikka olib kelmaydi.
- Suzish va turnikda tortinish umurtqa uchun juda foydali.
- Ortiqcha vaznda kamroq ovqatlanish va jismoniy mehnat yordamida ozishga harakat qiling. Tana vaznini kamaytirish orqali umurtqaga tushadigan yukni qisqartirgan bo`lasiz.
- Holatingizni iloji boricha tez-tez o`zgartirib turing. Stuldan turib, harakatlaning. Stulning suyanchig’iga suyaning, boshingizni boshtiragichga qo`ying, qo`llaringizni pastga tushiring. Bularning hammasi umurtqaga tushadigan yukni kamaytiradi. Uzoq vaqt stolda o`tirib ishlaganda bitta oyog’ingizni oyoqtaglikning ustiga qo`ying. Bu ham umurtqaga tushadigan yukni engillashtiradi.
- Salbiy his-tuyg’u va stresslardan uzoqroq yuring. Ular tufayli mushaklarda qisilishlar ro`y beradi. Natijada bel og’rig’i kelib chiqadi. Qariganda ham qaddim raso bo`lsin desangiz…
Shuningdek, yaxshi, to`g’ri to`shakda ham gap ko`p. U uyqu vaqtida bel mushaklarining maksimal darajada tinchlanishiga yordam beradi. To`shak haddan tashqari yumshoq bo`lmasligi kerak. Yostiq esa pastroq va tekisroq bo`lishi kerak. Shunda bosh haddan tashqari ko`p ko`tarilmaydi.
Umurtqa pog’onasi haqida
Radikulit haqida ma`lumot berishdan avval umurtqa pog’onasi fiziologiyasi xususida so`z yuritsak.
Umurtqa pog’onasini uzunasiga kesib qaralsa, pog’onalar hosil qilgan suyakdan iborat umurtqa kanali ko`zga tashlanadi. Umurtqa kanalida orqa miya mavjud, shu orqa miyadan o`ttiz bir juft nerv ildizchalari chiqadi. Nerv ildizchalari umurtqa kanalidan ingichka suyak teshigi orqali chiqadi, uning diametri ildizcha diametridan salgina katta xolos. Har bitta nerv va ildizcha bir-biridan ajralib turadigan nerv tolalaridan iborat. Bir xillarining tolalari sezgir, ikkinchi xillari atrofdagi to`qimalarning oziqlanishi va qon aylanishini, uchinchilari esa mushaklar qisqarishini boshqarib turadi. Sezgir tolalarning zararlanishida igna sanchilgandek og’riq kuzatiladi, moddalar almashinuvi va qon aylanishini boshqaradigan nerv tolalari zararlanganda soch o`sishi va ter ajralishi izdan chiqadi, tirnoqlar tez sinadigan va mo`rt bo`lib qoladi. Uchinchi xildagi nerv tolalari zararlanganda esa mushaklar atrofiyasi (ozib, kichrayishi) va spazmlar ro`y beradi.
