Mustaqillik Deklaratsiyasi va uning ahamiyati.
Mustaqillik Deklaratsiyasi va uning ahamiyati. Mustaqillikning o‘ziga xos xususiyatlari va buyuk tarixiy o‘zgarishlar.
Birinchidan. Mustaqillikni tiklash uchun kurash 1989-1991 yillarda namoyon bo‘lib siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy sohalarda bosqichmabosqich muhim choralar amalga oshirilib borildi. Mustaqillik sharofati ila milliy davlat, milliy boshqaruv tizimi va milliy qo‘shin to‘zildi. Bularning o‘ziga xos xususiyatlari shundan iboratki, tariximizda birinchi marotaba jahon andozalari asosida tashkil etildi. Boshqaruv tizimining yuqori bosqichiga kutarildi. Davlatni Konstitusiyaga rioya qilgan holda boshqarish, qonun ustuvorligi va jamiyatni demo!fatlashtirishga qaratilgan choralar ham mustaqillikning xususiyatlarini anglatadi. Bu borada parlamentni, bayroqni, gerb va madhiyani joriy etishi alohida ahamiyat kasb etadi. Tariximizda hech qachon hozirgidek tashqi aloqalar rivojlangan emas. Endilikda O‘zbekistonda o‘nlab xorijiy mamlakatlarning elchixonalari faoliyat ko‘rsatmoqda. O‘z navbatida O‘zbekiston elchixonalari ko‘p chet el mamlakatlarda ochildi. Utmish zamonlarda o‘zbek diplomatiyasi hozirgidek yuqori bosqichga kutarilmagan edi.
O‘zbekistonning Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a’zo qilinishi butun tariximiz davomida birinchi hodisadir.
Ikkinchidan. O‘zbekistonda 70 yildan ortiq o‘zilishdan so‘ng xususiy mulkchilikka, erkin bozor va ishbilarmonlikka asoslangan tamomila yangi jamiyat tizimi bunyod etildi. U o‘z hududidagi yerlar, suvlar, turlituman boyliklar va umuman tabiatdagi barcha mavjudotning chinakam egasi bo‘lib qoldi. Bu iqtisodiyetdagi tub o‘zgarishlardan biri hisoblandi. Endiliqda yer va boyliklar respublika va xalqning mulki bo‘ldi. Iqtisodiyetdagi eng muhim yana bir tub o‘zgarishlardan biri iqtisodiyetni mafkuradan batamom holi qilinishida o‘z aksini topdi. Keyingi tub o‘zgarish mulkchilikning yangi shakllarini vujudga keltirib sanoatni, savdoni, maishiy xizmat korxonalarini va uy-joylarni xususiylashtirishdan va davlat tasarrufidan chiqarishdan iborat bo‘ldi.
Uchinchidan, ma’naviy hayotda ham tub o‘zgarishlar ko‘zga tashlandi. Men bu masala bo‘yicha so‘z yuritilganida birinchi galda kommunistik g‘oyalardan darhol voz kechilganini nazarda tutmoqdaman. Haqiqatan ham bu g‘oyaning uloqtirib tashlanishi ma’naviy hayotdagi muhim inqilobiy o‘zgarishdir. Tarixan shakllangan, lekin ilgari oyoqosti qilingan milliy an’analarga, udumlarga, qadriyatlarga va madaniy meroslarga jon kirgizildi. Mustaqillik Deklaratsiyasi va uning ahamiyati.
O‘zbeklar o‘tmish tarixi, buyuk olimufozillari, davlat arboblariyu din peshvolari bilan g‘ururlanish va faxrlanish imkoniga ega bo‘ldilar. Milliy odob-axloq, insonparvarlik, vatanga sodiqlik singari fazilatlar o‘z kuch-qudratini ko‘rsatmoqda. Respublikada vijdon va din erkinligining tiklanishi, ko‘plab masjid va madrasalarning qurilishi hamda «ziyoratgoh» joylarning ta’mirlanishi ham ma’naviy hayotda muhim yangiliklarni yuzaga keltirdi. Sovet davridagi dinsiz jamiyat o‘rniga dinli jamiyat tashkil topishi ma’naviy hayotning tub o‘zgarishlaridan biri bo‘ldi. Ijtimoiy fanlar sohasida, jumladan, tarix, adabiyet va san’atda milliy his-tuyg‘ularning, ozodlik va vatanga sodiqlikni madh etuvchi, tarixiy shaxslarni faoliyatini ko‘rsatuvchi asarlar chop etilmoqda. Sovet davrida bunday qilish taqiqlangan bo‘lib, ozodlik jarchilari «millatchilar» va «xalq dushmanlari» deb qoralangan va jazolangan.
