Moddiy-texnik ta`minot kamchiliklari.

Moddiy-texnik ta`minot kamchiliklari

Moddiy-texnik ta`minot kamchiliklari. Moddiy-texnik ta`minotni etarli bo`lganligi tufayli yuzaga keluvchi jarohatlanish turli mualliflar ma`lumotlariga ko`ra, barcha sport jarohatlarining 57% ni tashkil qiladi.

So`nggi vaqtda sport texnikasining takomillashuvi deyarli barcha sport turlarida sport natijalari ko`rsatkichlariga ijobiy ta`sir ko`rsatdi. SHu bilan bir vaqtda, nafaqat jarohatlanish havfli o`smoqda, shuningdek, jarohatlar og’irlashib bormoqda. masalan, tog’ chang’isi sportida chang’ilar va chang’i poyafzali tuzilishini takomillashuvi va nafaqat tushish tezligini ortishiga, balki jarohatlanish havfini oshishiga ham olib keldi. Agar avval mazkur sport turida ko`proq tovonboldir bo`g’imi (kapsula-bog’lam tuzilmasi va paylar) ning jarohatlanishi kuzatilgan bo`lsa, so`nggi yillarda boldir suyaklarini sinishi, tizza bo`g’imini murakkab shikastlanishi kuzatilmoqda.

Yuqori malakali sportchilarning mashg’ulotlari va musobaqalarini o`tkazishda moddiy-texnik ta`minoti darajasi, odatda, etarlicha yuqoridir. shu bilan birga, undagi mavjud kamchiliklar jarohatlanish sababi bo`lishi mumkin. bu ayniqsa, murakkab koordinatsion (13,2%) va tsiklik sport turlari (11%) da yaqqol namoyon bo`ladi.

Yangi jihozlar va uskunalarni sport amaliyotiga tadbiq etishda ularni loyihalashtirish va ishlab chiqish bosqichida tibbiy omillar ham hisobga olinishi juda muhimdir, aks holda, jarohatni yuzaga kelishi havfi oshadi.

Uskunalar va jihozlar. Ma`lumki, sportchining oyoqlariga eng ko`p yuklama to`g’ri keladi. Shuning uchun, poyafzal eng muhim sport jihozi hisoblanadi. Poyafzalni to`g’ri tanlash sport musobaqalari natijalariga ijobiy ta`sir ko`rsatadi. shuningdek, qulay, sifatli poyafzal tovonni turli qismlari va lokomotor tuzilmaning boshqa bo`g’inlarini zo`riqishi va jarohatlanishining oldini oladi.

Poyafzalni tanlash tanlangan sport turi bo`yicha mashg’ulotlar o`tkaziladigan maydon qoplamasi, jismoniy yuklamalar jadalligi va xususiyatlariga bog’liq holda amalga oshirilishi kerak.

Ko`pgina sport turlarida tovon gumbazi, axill payi, suyakusti pardasini yaxshi himoya qilishi uchun mo`ljallangan maxsus moslashtirilgan ortopedik poyafzalni qo`llash maqsadga muvofiqdir. Ayrim hollarda, oddiy sport poyafzaliga ortopedik patak o`rnatish kerak. Ba`zan, past (1-2 sm) poshnali poyafzaldan foydalanish o`rinli bo`ladi. u tovonni orqa qismiga tushadigan yuklamaning bir qismini bartaraf etadi. Bunday poyafzalni tovon sohasidagi katta bo`lmagan jarohatlarda sportchini tayyorlashning tayyorgarlik bosqichida qo`llash maqsadga muvofiq bo`ladi. Biroq, shuni yodda tutish kerakki, tovonni yuklamadan “ozod” etuvchi past poshna tovonning oldingi qismiga va oyoq kafti barmoqlariga taqsimlaydi.

Sportchi poyafzalining dastagi tovonni yaxshi “ushlab turishi” uchun etarli qattiqlikka ega bo`lishi kerak: uning ichki qismi yumshoq materialdan, masalan, chapmdan tayyorlangan bo`lishi lozim. Poyafzalni ustki qismi ham etarlicha qattiq bo`lishi kerak. Ustki qismni juda yumshoq bo`lishi poyafzal ichida tovonni siljishiga olib keladi: bu esa bo`g’im chiqishlariga, ayniqsa, yon tomonga siljishlarga sabab bo`lishi mumkin. Bog’ichlar poyafzalni oyoqda mahkam tutib turishi kerak, lekin juda zich bog’lanmagan bo`lishi darkor. “tilchasi” yumshoq va qayishqoq bo`lishi lozim.

Sportchi kiyimi tanlangan sport turi talablariga mos kelishi, qulay, pishiq bo`lishi, issiqlikni saqlab turishi, sovuqdan, shamoldan, namgarchilikdan himoya qilishi kerak. Agar kiyim terdan nam bo`lsa, uning issiqlikni saqlab qolish xususiyati 99% ga kamayadi. shuning uchun, kiyim-kechakni shunday tanlash kerakki, toki u tananing optimal maqbul haroratini, ayniqsa, zo`riqib ishlaganda, ta`minlasin. Katta yuklamalarda kuchli terlaydigan sportchi yaxshi ventilyatsion xossalarga ega bo`lgan, gavdaga yopishib turmaydigan kengroq kiyim kiyishi lozim. Qish mavsumida o`tkaziladigan mashg’ulotlar uchun kiyim tanlashda quyidagi qoidaga rioya qilish kerak: issiqlikni saqlab qolishi uchun 1-2 ta ko`ylakdan ko`ra, bir nechta yupqa ko`ylak kiygan afzalroqdir.

Individual (shaxsiy) himoya vositalari. Himoya vositalarining vazifasi – jarohatni oldini olish. bu zarba kuchi to`qnashuv yuzasini katta qismiga taqsimlanishi xisobiga amalga oshiriladi. Himoya vositalari sportchi harakatlariga halaqit bermasligi, jismoniy faolligini cheklanmasligi, turli usullarni bajarilishiga to`sqinlik qilmasiligi kerak. Moddiy-texnik ta`minot kamchiliklari.

Sportchilar, odatda, himoya vositalariga tezda moslashadilar. biroq, agar ular noto`g’ri tanlangan bo`lsa, soxta xavfsizlik hissini uyg’otadi va jarohatlanishga olib keladi. ta`kidlash joizki, ayrim sportchilar himoya vositalariga jiddiy e`tibor qaratishmaydi. Bu esa noto`g’ri. bunga chek qo`yish kerak. Himoya vositalari sifatini yaxshilash va ularni imkon qadar keng ko`lamda qo`llash lozim. shundagina, sportda yuzaga keladigan jarohatlar sonini kamatirish mumkin.

Mavjud himoya vositalari ko`lami keng emas va har xil tuzilishdagi gil’zalardan iborat. Birinchi navbatda yiqilganda yoki raqib bilan to`qnashganda yuzaga kelishi mumkin bo`lgan sonni oldingi yuzasiga beriladigan to`g’ri zarbalarni oldini olish kerak.

Hozirgi vaqtda qo`llaniladigan himoya vositalari tizza sohasini faqat yiqilishdagi zarbalardan saqlaydi va afsuski, uni bo`g’im chiqishi, minisklar, butun kapsula -bog’lam apparatini jarohatlanishiga olib keluvchi yonlama zarbalar va bo`g’im buralishidan himoya qilmaydi. Tizza bo`g’imini himoyalash o`yin, murakkab koordinatsion, tezkor-kchlanishli sport turlarida, yakkakurash guruhida, ayniqsa muhimdir.

Mazkur vositalar eng avvalo, yiqilish, maxsus uskunalarni bajarish, to`qnashuvlarda kuzatiladigan to`g’ri zarbalardan himoyalashi kerak. Bu holatlarda tizza usti qopqog’ini shikastlanishi oson, shu sababli uni tizza bo`g’ini usti qoplamasi bilan himoya qilinadi. Bu qoplama zarba kuchini kattaroq yuzaga va yaqin atrofdagi to`qimalarga taqsimlaydi. Moddiy-texnik ta`minot kamchiliklari.

Boldirni himoyalash uni og’riqli zarbalardan ayniqsa, uni oldingi yuzasini shikastlanishidan saqlaydi. Biroq, sport amaliyoti hozirda mavjud vositalardan ko`ra yanada mukammal zarbani yaxshiroq so`ndiradigan himoya vositalarini ishlab chiqishni talab etadi. Bu esa suyaklar sinishi va yumshoq to`qimalar shikastlanishini yuzaga kelish xavfini kamaytiradi.

Mavzular.

manba

Read more articles

Fikr bildirish