Jismoniy tarbiya va sportning kishilar sog’ligini saqlashdagi ahamiyati.
Jismoniy tarbiya va sportning kishilar sog’ligini saqlashdagi ahamiyati. Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki yillaridanoq yurtboshimiz tashabbusi bilan tanlangan oliyjanob maqsad-“Sog’lom zurriyod – sog’lom farzand – sog’lom avlod” kontseptsiyasi sog’lom turmush tarzini shakllantirish uchun dasturli amal hisoblanadi. Aholi salomatligini muhofaza qilish, sog’lom turmush tarzini shakllantirish, jismoniy sog’lom va ma`naviy barkamol yosh avlodni tarbiyalash davlatimiz rahbari va hukumatimizning diqqat e`tiborida bo`lib kelmoqda. Dunyo olimlarining ko`p yillik ilmiy tadqiqotlari, tajribasiga asoslangan “Sog’lom turmush tarzi” dasturidagi qoida va talabidan bittasi quyidagidir: harakatlanish faolligiga amal qilish, jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanishdir.
Jismoniy mashg’ulotlar jarayonida mushak-bo`g’im apparati muvaffaqiyatli mustahkamlanishi, tana vaznining kamayishi, yog’lar almashinuvi yaxshilanishi, qon zardobida xolesterin kamayishi, arterial qon bosimining darajasi me`yorga tushishi, markaziy asab tizimining yaxshilanishi, kuchli chiniqish ta`siri yuzaga kelishi, organizmning turli ekstremal ta`sirlarga chidamliligi mustahkamlanishi isbotlangan, ya`ni jismoniy mashqlarning ta`siri organizmning amalda barcha a`zolari va tizimlarining ishida namoyon bo`ladi, lekin ularning yurak-qon tomir tizimiga bo`lgan ta`siri eng muhimdir.
Ma`lumki, jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanish kishining xar tomonlama jismoniy rivojlanish imkonini beradi, fiziologik funktsiyalarining takomillashtirishga yordam beradi va kishi organizmi xar tomonlama mustaxkamlashishga olib keladi. Shug’ullanuvchilarning yoshi, jinsi va o`ziga xos xususiyatlarini xisobga olish jismoniy tarbiya va sport mashg’ulotlari to`g’ri uyushtirilganda umumiy sog’lomlashtiruvchi samara berib, xos bo`lmagan immunitet ishlanib chiqishiga yordam beradi. Bunda kishilar kasalliklarga kamroq chalinadigan bo`ladi, tashqi muxitning noqulay sharoitlarda chidamliligi oshadi. Umumiy va sport ish qobiliyatining oshishiga yaxshi ta`sir ko`rsatadi. Xar qanday jismoniy mashg’ulotlar musobaqalarda qatnashish salomatlikni mustaxkamlashga qaratilgan bo`lishi lozim, aks xolda ular o`zbek jismoniy tarbiya sistemasining sog’lomlashtirish vazifasini xal qilish borasida ahamiyatini yo`qotadi. Keyingi vaqtlarda jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanuvchilarning sog’ligida kuzatiladigan potologik (kasallik) o`zgarishlar sabablarini, ularning oldini olish va davolash masalalarini o`z zimmasiga olgan sport meditsinasini yana yangi bir soxasi rivoj topmoqda. Ma`lumki. potologik o`zgarishlar jismoniy zo`riqish kuchayganda va oqilona tashqil qilinmaganda yoki kasalliklarga moil bo`lgan sportchilar turli mashg’ulotlarda ishtirok etganda yuz berishi mumkin. Sportchilar kasallanishining oldini olishda sport trenerovkasida faqat sog’lom kishilarni jalb etish va ularni sog’lomligini muntazam kuzatib borish muxim rol o`ynaydi. Jismoniy tarbiya va sportning kishilar sog’ligini saqlashdagi ahamiyati.
