Jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanganda vrach nazoratining umumiyligi va o`ziga xos ayrimliklari.
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanganda vrach nazoratining umumiyligi va o`ziga xos ayrimliklari. Jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanganda vrach nazoratining umumiyligi shundan iboratki, vrach nazoratida qo`llaniladigan, barcha tekshirish (nazoratlari) metodlari shug’ullanuvchilarda ham qo`llaniladi va jismoniy tarbiya va sport bilan shug’allanuvchilar tibbiy xakamlari Sog’liqni saqlash vazirligi va uning maxalliy organlariga bo`ysinadi. Boshqa aholi mutaxassisliklari kabi jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanuvchilarni ham yilda 2 marta tibbiy ko`rikdan o`tkaziladi va ularni sog’liq holatlarini baholaydi. Kasal bo`lsa tegishli davolash choralari ko`riladi. Sportchilarni vrach nazoratidan o`tkazishda ayrim o`ziga xos ayrimliklar ham qo`llaniladi. Jumladan, sportchilar har bir musobaqada qatnashishlaridan oldin va keyin vrachlarni doimiy nazoratida bo`ladi. Buni asosan jismoniy tarbiya va vrach dispanserlaridagi mutaxassislar amalga oshiradi. Bundan tashqari aholini tinch holatda nazoratdan o`tkazilsa, jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanuvchilarda esa bu jarayon ma`lum bir og’irliklarni va organlar faoliyatini xisobga olgan holda amalga oshiriladi.
Jismoniy mashg’ulotlar jarayonida mushak-bo`g’im apparati muvaffaqiyatli mustahkamlanishi, tana vaznining kamayishi, yog’lar almashinuvi yaxshilanishi, qon zardobida xolesterin kamayishi, arterial qon bosimining darajasi me`yorga tushishi, markaziy asab tizimining yaxshilanishi, kuchli chiniqish ta`siri yuzaga kelishi, organizmning turli ekstremal ta`sirlarga chidamliligi mustahkamlanishi isbotlangan, ya`ni jismoniy mashqlarning ta`siri organizmning amalda barcha a`zolari va tizimlarining ishida namoyon bo`ladi, lekin ularning yurak-qon tomir tizimiga bo`lgan ta`siri eng muhimdir.
Bugungi hayotimizning qo`shimcha muammolaridan yana biri, nosog’lom turmush tarzining juda tez fursatlar bilan rivojlanishi, zararli odatlarni tobora aholi o`rtasida tarqalayotganidir. XX asrning oxirlarida Jahon sog’liqni saqlash tashkilotining dalillarida keltirilishicha, kishilar sog’ligining 50—52 foizi turmush tarziga, 20 foizi irsiy omillarga va 19—20 foizi atrof-muhitga bog’liq bo`lib, atiga 8—10 foizi tibbiy xizmatning darajasiga bog’liq ekani haqida gap boradi. Ilmiy xulosalardan ma`lum bo`ldiki, keyingi vaqtlarda sog’liqni saqlashni, davolovchi tabobatdan ko`ra, ko`proq kasalliklarning oldini oluvchi tabobatga yo`naltirishga qadam qo`yish lozimligini e`tirof etdi. Zamonaviy kadrlar oldiga qo`yilayotgan eng muhim vazifalardan biri – malakali mutaxassislar sifatida o`zligini, o`z qobiliyatlari, individualligi, shaxsiy fazilat hamda xislatlarini bilgan tarzda, sog’lom turmush tarzida hayot kechirish va ijtimoiy foydali mehnatning barcha sohalarida iqtidorli kasb sohibi sifatida faoliyat ko`rsatishdir.
